Athens Energy Dialogues: Οι προκλήσεις για την ενεργειακή μετάβαση έως το 2030
Οι προκλήσεις των στόχων για το 2030 τέθηκαν στο επίκεντρο της πρώτης ημέρας του 10ου συνεδρίου Athens Energy Dialogues. Κεντρική ομιλήτρια, αντικαθιστώντας τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστα Σκρέκα, ήταν η Γενική Γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών Αλεξάνδρα Σδούκου. Η κα Σδούκου συνομίλησε με την κα Natasa Pilides, Minister of Energy, Commerce and Industry, Republic of Cyprus, τον κ. Tarek El Molla, Minister of Petroleum and Mineral Resources, Arab Republic of Egypt, καθώς και με τον κ. Frank Fannon, fm. Assistant Secretary of State, Energy Resources, USA.
O κ. Tarek El Molla αναφέρθηκε στις προοπτικές του East Mediterranean Gas Forum (EMGF). Όπως είπε «τo φυσικό αέριο είναι ο λόγος που μας ενώνει για να επιδιώξουμε σημαντικούς στόχους», έτσι ώστε «οι χώρες της περιοχής να επωφεληθούν από όσα προσφέρει», προκειμένου να διευκολυνθούν διεθνείς επενδύσεις. Ο κ. Molla τόνισε την ανάγκη «να υπάρχει συνεννόηση και ένας κοινός στόχος για να συνεργαστούμε», επισημαίνοντας παράλληλα ότι όλα τα κοινοβούλια των χωρών έχουν ήδη κυρώσει τη σύμβαση αυτή. «Έχουμε ένα forum το οποίο λειτουργεί», ανέφερε, χαρακτηρίζοντάς το ως μία από τις σημαντικότερες εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο. Οι χώρες που συμμετέχουν είναι η Ελλάδα, η Κύπρος και η Ιταλία από την ΕΕ, αλλά και χώρες όπως η Αίγυπτος, η Ιορδανία, η Παλαιστίνη και το Ισραήλ. Πρόσθεσε δε, την συμβολή των ΗΠΑ για τη δημιουργία του Forum, καθώς επιθυμούν να έχουν status παρατηρητή στο εγχείρημα, γεγονός που, όπως είπε θα παίξει σημαντικό ρόλο για τη σταθερότητα στην περιοχή. Ενώ μιλώντας για τις επενδύσεις εξορύξεις υδρογονανθράκων, ανέφερε ότι πρόθεση του EMGF είναι να προωθηθούν οι εν λόγω επιχειρηματικές δραστηριότητες.
«Η συνολική εικόνα είναι ότι η ΕΕ είναι η εμπροσθοφυλακή για τη μείωση της κλιματικής αλλαγής και των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου παγκοσμίως», ανέφερε η Γενική Γραμματέας Ενέργειας και Φυσικών Πόρων του ΥΠΕΝ, Αλεξάνδρα Σδούκου στο πάνελ που σήμανε την έναρξη των εργασιών του Athens Energy Dialogues. Πρόσθεσε ότι αυτό αντικατοπτρίζεται και στη στρατηγική του 2030 για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 55% σε πανευρωπαϊκό επίπεδο ενώ επεσήμανε ότι η Ελλάδα ήταν μία από τις πρώτες χώρες που στήριξαν το φιλόδοξο αυτό σχέδιο. «Έχουμε αυτοπεποίθηση, πιστεύουμε ότι θα πιάσουμε τους στόχους» σχολίασε η κ. Σδούκου προσθέτοντας ωστόσο ότι θα πρέπει να υπάρχει περιθώριο ευελιξίας για την προσαρμογή των στρατηγικών. Αναφορικά με την απολιγνιτοποίηση στην Ελλάδα ανέφερε χαρακτηριστικά ότι είναι «αδιαπραγμάτευτη» και θα πραγματοποιηθεί με ορίζοντα το 2028 με παράλληλη αύξηση των ΑΠΕ. Υπογράμμισε ότι δεν θα μείνει κανείς πίσω στην ενεργειακή μετάβαση της Ελλάδας αναφερόμενη στις οικονομικά ασθενέστερες περιοχές της χώρας. Έκανε επίσης λόγο για επενδύσεις της τάξης των 5 δισ. ευρώ για τα δίκτυα ηλεκτρισμού σε βάθος δεκαετίας, οι οποίες μεταφράζονται σε 400 εκατ. ευρώ κατ’ έτος), ανάπτυξη των υποδομών φυσικού αερίου, ευφυή δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας, διασυνδέσεις όλων των νησιών μέχρι το 2030 καθώς και νέα έργα διασυνδέσεων με γειτονικά κράτη. Όπως είπε, δύο ακόμη μεγάλες προτεραιότητες είναι η ηλεκτροκίνηση και το υδρογόνο. Τέλος, πρόσθεσε ότι αν και υπάρχουν ισχυρά κίνητρα για την διάδοση της ηλεκτροκίνησης χρειάζεται ακόμα χρόνος, γι΄ αυτό παράλληλα επιδιώκεται η χρήση καυσίμων χαμηλού άνθρακα. Αναφορικά με την υλοποίηση του αγωγού EastMed τόνισε ότι πρόκειται για έργο «στρατηγικής σημασίας» για την Ευρωπαϊκή Ένωση συνολικά ενώ επανέλαβε ότι πρόκειται για μία βιώσιμη επένδυση που θα καταστήσει την Κύπρο εξαγωγέα μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 2020. Για τα οικόπεδα της Κρήτης, βρίσκεται υπό εξέταση ενώ καταβάλλεται κάθε δυνατή προσπάθεια σχολιάζοντας ότι το «θέμα παραμένει ζωντανό».
Απ΄ την πλευρά του ο κ. Frank Fannon αναφέρθηκε στην πολιτική του Προέδρου Μπάιντεν στα ενεργειακά θέματα και το νέο τοπίο που αναμένεται να διαμορφωθεί μέχρι το 2030. Ο κ. Fanon αναφέρθηκε στη συνέχεια της ενεργειακής πολιτικής των ΗΠΑ στην Ανατολική Μεσόγειο, «προκειμένου να διασφαλιστεί η σταθερότητα και η συνεργασία στην περιοχή». «Έχει γίνει σημαντική δουλειά από όλες τις χώρες», τόνισε ο κ. Fanon επισημαίνοντας την συμφωνία “3+1”, ύστερα και από τη συνάντηση των υπουργών Άντονι Μπλίνκεν και Νίκου Δένδια, υπενθυμίζοντας μάλιστα την ικανοποίηση και των δύο ανδρών.
Όσον αφορά το εγχείρημα του EMGF, τόνισε ότι αυτό έχει να κάνει με το πώς θα ισορροπήσουν οι θέσεις των παραγωγών και των αγοραστών. «Αυτό το έργο, όπως και κάθε έργο που εδράζεται στη συνεργασία το υποστηρίζουμε», δήλωσε.
Ο κ. Fannon επεσήμανε ότι η Ελλάδα παίζει σημαντικό ρόλο στην περιοχή των Βαλκανίων και επανέλαβε ότι ο ρόλος των ΗΠΑ στην περιοχή εδράζεται στην αρχή που έχει να κάνει με τη συνέχεια και τη σταθερότητα. Όσον αφορά την μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής, ο κ. Fannon τόνισε ότι στις ΗΠΑ ίσως «αλλάζει ο τόνος ή το ύφος, αλλά η πολιτική είναι πάντα εκεί», επισημαίνοντας ότι και η νέα κυβέρνηση έχει επαγγελματίες, που θα αντιμετωπίσουν αυτά τα στοιχεία με πραγματισμό.
Τέλος, αναφέρθηκε στην ανάγκη υλοποίησης των σχεδίων επενδύσεων μεγάλης κλίμακας στην περιοχή, καθώς όπως είπε οι αμερικανικές εταιρείες επενδύουν σε όλες τις μορφές ενέργειας με έμφαση στο φυσικό αέριο αλλά και στις ΑΠΕ. Όπως είπε, «ο Covid-19 έχει επηρεάσει και τις επενδύσεις, αλλά ο ενθουσιασμός δεν έχει μειωθεί», γεγονός, που αποδεικνύουν την εμπιστοσύνη των ΗΠΑ στην περιοχή, όπως ανέφερε.
«Πιστεύω ότι η περιφερειακή συνεργασία είναι πολύ κρίσιμη» δήλωσε η Νατάσα Πιλίδη, Υπουργός Ενέργειας της Κύπρου αναφορικά με τις προσπάθειες των χωρών που συμμετέχουν στο EastMed Gas Forum προς την κατεύθυνση της αξιοποίησης του φυσικού αερίου στην περιοχή. Σχολίασε ότι η πανδημία έχει δημιουργήσει δύσκολες συνθήκες στην αγορά όπως άνοδο των τιμών και διστακτικότητα για νέες επενδύσεις. Τόνισε ωστόσο ότι θα πρέπει να «τρέξουν» τα πιο ώριμα έργα τοποθετώντας την πραγματοποίηση των γεωτρήσεων από τις κοινοπραξίες που δραστηριοποιούνται εντός της κυπριακής ΑΟΖ μέχρι το τέλος του 2021. Πρόσθεσε επίσης ότι βρίσκεται υπό διερεύνηση ανάπτυξη αγωγού με την Αίγυπτο προκειμένου να γίνουν εξαγωγές. Ερωτηθείσα για τον αγωγό EastMed υπογράμμισε ότι πρόκειται για βιώσιμη επένδυση εκτίμησε όμως ότι η απόφαση θα ληφθεί τελικά από την ίδια την αγορά. Κλείνοντας την τοποθέτηση της ανέφερε ότι βασικός γνώμονας για τη χάραξη της ενεργειακής στρατηγικής της Κύπρου είναι το ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα μέχρι το 2050 και το Green Deal σε επίπεδο ηλεκτροπαραγωγής, τομέας για τον οποίο αναπτύσσεται συνεργασία με τις γειτονικές χώρες.
«Η ενέργεια είναι από τους πλέον ανατρεπτικούς παράγοντες», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Συμεών Γ. Τσομώκος Ιδρυτής και Πρόεδρος της SGT S.A. και του Οικονομικού Forum των Δελφών, καλωσορίζοντας τους ομιλητές και τους συμμετέχοντες του 10ου Συνεδρίου Athens Energy Dialogues. Ο κ. Τσομώκος θέλοντας να αναδείξει το ρόλο της ενεργειακής μετάβασης στην Ελλάδα, επεσήμανε ότι ένας σημαντικός αριθμός νέων Ελλήνων επιστρέφουν στην πατρίδα να καλύψουν θέσεις στον τομέα της Ενέργειας και επεσήμανε ότι «η ενέργεια διαμορφώνει την ισορροπία δυνάμεων στον κόσμo», γεγονός που σε συνδυασμό με την ώθηση της ενεργειακής μετάβασης, θέτουν το 10ο Συνέδριο Athens Energy Dialogues σε μία σημαντική θέση στον δημόσιο λόγο.
To μέλλον της ενεργειακής μετάβασης σε σχέση με το πετρέλαιο και το αέριο, οι έρευνες υδρογονανθράκων και το μέλλον της παραγωγής ενέργειας
To μέλλον της ενεργειακής μετάβασης σε σχέση με το πετρέλαιο και το αέριο, οι έρευνες υδρογονανθράκων και το μέλλον της παραγωγής ενέργειας τέθηκαν στο επίκεντρο του Session 4 του 10ου Συνεδρίου Athens Energy Dialogues. Συμμετέχοντες ήταν οι κκ Dr. Θεόδωρος Τσακίρης, Αναπληρωτής Καθηγητής Γεωπολιτικής & Ενεργειακής Πολιτικής, του Πανεπιστημίου της Λευκωσία, Αριστοφάνης Στεφάτος, Διευθύνων Σύμβουλος, Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων Α.Ε. (ΕΔΕΥ Α.Ε.), Δημήτρης Φέσσας, Acting General Manager Cyprus Hydrocarbons Company (CHC) και ο Dr. Jörg Köhli, DG Energy, Senior Expert – Head of Offshore Safety Team European Commission
Αριστοφάνης Στεφάτος «Το αέριο είναι το μοναδικό αξιόπιστο καύσιμο μετάβασης»
Το ρόλο των υδρογονανθράκων στο νέο ενεργειακό τοπίο ανέλυσε κατά την τοποθέτησή του στο Session 4 του Athens Energy Dialogues ο Αριστοφάνης Στεφάτος, Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΔΕΥ. Ο κ. Στεφάτος παρατήρησε ότι η περιοχή της ΝΑ Μεσογείου διαθέτει δυνητικά αποθέματα αξίας 3 δισ. δολαρίων. Όπως δήλωσε σχετικά με το φυσικό αέριο, «είναι το μοναδικό αξιόπιστο καύσιμο μετάβασης και μέχρι στιγμής δεν έχουμε διαθέσιμη καλύτερη εναλλακτική» Πρόσθεσε ότι το φυσικό αέριο είναι ένα καύσιμο που μπορεί να αξιοποιηθεί άμεσα δρομολογώντας παράλληλα την ανάπτυξη των απαραίτητων υποδομών για την υποδοχή υδρογόνου. Τόνισε, ότι η ενέργεια είναι «απαραίτητο στοιχείο για τις κοινωνίες μας» συμπληρώνοντας ότι το φυσικό αέριο είναι επίσης μία οικονομική λύση για τους καταναλωτές. «Δεν πιστεύω ότι η ασφάλεια είναι θέμα τύχης» είπε αναφορικά με τις εξορυκτικές δραστηριότητες υπογραμμίζοντας ότι η βιομηχανία είναι εξαιρετικά προσεκτική στο να προλαμβάνει τα σοβαρά ατυχήματα. Κλείνοντας, σχολίασε ότι στόχος παραμένει η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. «Αν βρούμε τρόπο να μειώσουμε το διοξείδιο του άνθρακα τότε τα ορυκτά καύσιμα δεν θα είναι πλέον ο εχθρός».
Δημήτρης Φεσσάς: «Διευρύνεται η αγορά του αερίου στην Ευρώπη»
Στο σημαντικό ρόλο που θα διαδραματίσει το φυσικό αέριο τις προσεχείς δεκαετίες αναφέρθηκε ο αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής της ΕΥΚ, Δημήτρης Φεσσάς σχολιάζοντας ότι «υπάρχει ακόμη σημαντική αγορά». Όπως είπε, η ζήτηση της ΕΕ μέχρι το 2030 θα διατηρηθεί στα 500 bcm ενώ θα υποχωρήσει σε 250-200 bcm έως το 2050, λόγω της επιτάχυνσης της ενεργειακής μετάβασης. Οι εξαγωγές της Κύπρου μπορούν να επικεντρωθούν σε γειτονικές αγορές ή και διεθνείς αγορές. «Οι δραστηριότητές μας στην Κύπρο συνεχίζουν. Είμαστε καθοδόν στο να παραδώσουμε έργα φυσικού αερίου», ανέφερε εκφράζοντας την αισιοδοξία του για τη θέση της χώρας στην ευρωπαϊκή και παγκόσμια αγορά. Κλείνοντας την τοποθέτησή σου σχολίασε ότι η Κύπρος φιλοδοξεί να γίνει «καθαρός παραγωγός και προμηθευτής φυσικού αερίου» εντός της Ε.Ε., δημιουργώντας μακροπρόθεσμα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα.
Jörg Köhli: «Όλα εξαρτώνται από τις τιμές και το κόστος παραγωγής»
Σε θέματα περιβαλλοντικής ασφάλειας επικεντρώθηκε με την τοποθέτησή του ο εκπρόσωπος της DG Energy, Δρ. Jörg Köhli. Επεσήμανε ότι η ΕΕ έχει θεσπίσει νομοθεσίες για την μεγαλύτερη δυνατή ασφάλεια των offshore και onshore δραστηριοτήτων προσθέτοντας ότι εντός της ΕΕ δεν έχουν συμβεί ατυχήματα μεγάλης κλίμακας. Όπως ανέφερε, η Κομισιόν ολοκλήρωσε πρόσφατα την αξιολόγηση της οδηγίας για την ασφάλεια των offshore με λίγα ζητήματα να παραμένουν ανοιχτά όπως οι αποζημιώσεις και η αποκατάσταση του θαλάσσιου περιβάλλοντος. Τέλος, εξέφρασε την εκτίμηση ότι τα ορυκτά καύσιμα θα διατηρήσουν την παρουσία τους για αρκετές δεκαετίες ακόμα σχολιάζοντας ότι «όλα εξαρτώνται από τις τιμές και το κόστος παραγωγής».
Θ. Σκυλακάκης: Ελάχιστη γραφειοκρατία για τις νέες επενδύσεις μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης
Ως πρόκληση χαρακτήρισε ο αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών τη διάθεση του 37% των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης για την υποστήριξη πράσινων στόχων της Οικονομίας. Όπως είπε, το Ταμείο στοχεύει στο να κινητοποιήσει ιδιωτικά κεφάλαια με βάση συγκεκριμένες επιλεξιμότητες όπως έργα ΑΠΕ, εξοικονόμησης ενέργειας, προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή καθώς και έργων υποδομών που σχετίζονται με τις Μεταφορές. Εξήγησε ότι στόχος είναι η κινητοποίηση σημαντικών δυνάμεων από τον ιδιωτικό τομέα χρησιμοποιώντας Συμπράξεις Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα για την πραγματοποίηση δημοσίων επενδύσεων, Εταιρείες Παροχής Ενεργειακών Υπηρεσιών για την πραγματοποίηση έργων ενεργειακής απόδοσης στον δημόσιο τομέα και συγχρηματοδοτήσεις μέσω ποικίλων χρηματοδοτικών εργαλείων ώστε να συγκεντρώσει σημαντικότατα επιπρόσθετα ιδιωτικά κεφάλαια για τις επιλέξιμες ιδιωτικές επενδύσεις. Τόνισε ότι θα υπάρχει διαθεσιμότητα πόρων ήδη από το β’ εξάμηνο του 2021 με ελάχιστη γραφειοκρατία όσον αφορά την έγκριση των επενδύσεων.
Ο κ. Σκυλακάκης συμπλήρωσε ότι οι σχετικές προκηρύξεις θα παραμείνουν ανοιχτές έως ότου εξαντληθούν οι διαθέσιμοι πόροι, επισημαίνοντας ότι ο κεντρικός στόχος είναι «να εξασφαλίσουμε τη μεγαλύτερη δυνατή αποτελεσματικότητα». Εξέφρασε δε την αισιοδοξία ότι οι ιδιωτικές επενδύσεις θα κινηθούν προσεχώς με πολλή μεγάλη ταχύτητα και συμβούλευσε τους ιδιώτες να ξεκινήσουν άμεσα τη διαμόρφωση των επενδυτικών τους σχεδίων. Σχολίασε ότι τόσο έργα με μεγαλύτερη ωριμότητα -όπως έργα διασυνδέσεων- όσο και έργα με μικρότερο βαθμό ωριμότητας πρόκειται να ενταχθούν πιο εντατικά από την επόμενη χρονιά, οπότε «τα προγράμματα θα πάρουν μπρος για τα καλά», όπως είπε. Οι προωθούμενες επενδύσεις είναι ιδιωτικές επενδύσεις συγχρηματοδοτούμενες (τουλάχιστον κατά 50%) με τα ίδια κεφάλαια των επενδυτών και δάνεια προερχόμενα από το χρηματοπιστωτικό σύστημα, ή/και ευρωπαϊκούς χρηματοδοτικούς θεσμούς (EIB, EBRD) και αφορούν επιχειρηματικές προτάσεις που προωθούν την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση.
Α. Σδούκου: Νέα προγράμματα «Εξοικονομώ» το 2021 για νοικοκυριά, επιχειρήσεις και δημόσια κτίρια
Στην προτεραιοποίηση των πράσινων επενδύσεων που είναι απαραίτητες για την ενεργειακή μετάβαση αναφέρθηκε η Αλεξάνδρα Σδούκου, γενική γραμματέας Ενέργειας και Φυσικών Πόρων του ΥΠΕΝ. Επικαλούμενη πρόσφατες στατιστικές της IEA σχολίασε ότι αν και οι επενδύσεις στην ενέργεια μειώθηκαν κατά 20% μέσα στο 2020 οι επενδύσεις σε ΑΠΕ και ενεργειακή αποδοτικότητα έδειξαν ανθεκτικότητα σε αντίθεση με τον τομέα των ορυκτών καυσίμων που επηρεάστηκε περισσότερο. Παρατήρησε ότι στο τοπίο της ενεργειακής μετάβασης και δεδομένης της βελτιστοποίησης των διαδικασιών ανάπτυξης έργων, οι ΑΠΕ «βελτιώνουν τη συγκριτική τους θέση» καθώς για κάθε ευρώ που επενδύεται επιτυγχάνεται «ποιοτικά καλύτερο και ποσοτικά μεγαλύτερο αποτέλεσμα». Αναφερόμενη στην ενεργοποίηση του μηχανισμού για τη χρηματοδότηση των επενδύσεων σχολίασε ότι όση ισχύς ΑΠΕ και να προστεθεί στο Σύστημα, η ενεργειακή μετάβαση θα πραγματοποιηθεί με την αποτελεσματική χρήση της ενέργειας αναδεικνύοντας -σε αυτό το επίπεδο- το ρόλο που θα διαδραματίσουν οι νευραλγικοί τομείς της αναβάθμισης του κτιριακού αποθέματος και οι Μεταφορές. Πρόσθεσε μάλιστα ότι βρίσκονται σε σχεδιασμό νέα προγράμματα «Εξοικονομώ» μέσα στο 2021 που θα απευθύνονται σε νοικοκυριά, επιχειρήσεις αλλά και δημόσια κτίρια. Σε ό,τι αφορά την ηλεκτροκίνηση αναφέρθηκε στις πρωτοβουλίες που έχει λάβει η κυβέρνηση σχετικά με την κινητροδότηση και την ανάπτυξη των απαραίτητων υποδομών φόρτισης. «Θέλουμε να διευκολύνουμε τις επενδύσεις» δήλωσε κλείνοντας, δίνοντας ως παράδειγμα το εμβληματικό project της απολιγνιτοποίησης στο οποίο διανοίγεται «πεδίο δόξης λαμπρό» με τους πόρους που πρόκειται να εκταμιευτούν σύντομα.
Α. Σαββάκης: Ζητούμενο η αναπτυξιακή ανάκαμψη των λιγνιτικών περιοχών
Την ανάγκη συνδυασμού πολλών παραγόντων εντός ενός αναπτυξιακού εργαλείου όπως το Ταμείο Ανάκαμψης, όπως οι ΑΠΕ και η απολιγνιτοποίηση, ανέδειξε κατά την τοποθέτησή του ο Αθανάσιος Σαββάκης, Πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Ελλάδος και του Ελληνικού Χρηματιστηρίου Ενέργειας, προσθέτοντας ότι θα πρέπει να πραγματοποιηθούν πολλά βήματα προκειμένου να καλυφθεί το χαμένο έδαφος. Επεσήμανε ότι ο βασικός στόχος παραμένει η ανάπτυξη μιας παραγωγικής βάσης μεταποιητικής δραστηριότητας με στόχο την παραγωγή προϊόντων με προστιθέμενη αξία. Εκτίμησε ότι το φιλόδοξο σχέδιο της απολιγνιτοποίησης έχει μεγάλες πιθανότητες να στεφθεί με επιτυχία καθότι απολαμβάνει αυξημένη χρηματοδότηση ενώ υπογράμμισε ότι ζητούμενο αποτελεί η αναπτυξιακή ανάκαμψη των λιγνιτικών περιοχών με υπερκάλυψη των χαμένων θέσεων εργασίας και ώθηση των αναπτυξιακών δραστηριοτήτων όπως το εμπόριο, η έξυπνη αγροτική παραγωγή και εκπαίδευση.
Δ. Σκάλκος: «Πράσινες» επενδύσεις και «καθαρή» ενέργεια τα μέσα για την εφαρμογή του Green Deal
Η Ευρώπη βαδίζει στο δρόμο προς την Ενεργειακή Ένωση. Οι «πράσινες» επενδύσεις και η «καθαρή» ενέργεια συνιστούν το μέσο για την εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας (European Green Deal) προκειμένου η Ευρώπη να αποτελέσει έως το 2050 την πρώτη κλιματικά ουδέτερη ήπειρο. Η πρόσφατη πανδημία δεν ανέκοψε αυτή την πορεία αντίθετα, ενίσχυσε την αναγκαιότητα ταχύτερης μετάβασης σε ένα νέο παραγωγικό μοντέλο περισσότερο φιλικό στο περιβάλλον.
Η Ελλάδα βρίσκεται στην πρώτη γραμμή αυτών των πρωτοβουλιών. Το Εθνικό μας Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), μεσοπρόθεσμα έως το 2030, αποτελεί μία φιλόδοξη εθνική στρατηγική για την ενεργειακή μετάβαση σε μία ανταγωνιστική οικονομία. Το ΕΣΕΚ αποτελεί βασικό πυλώνα του Σχεδίου Ανάπτυξης για την Ελληνική Οικονομία («Έκθεση Πισσαρίδη») ενώ ενσωματώνεται τόσο στους σχεδιασμούς της χώρας στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, όσο και σε αυτούς της Πολιτικής Συνοχής για την περίοδο 2021-2027. Σε αυτά πρέπει να προστεθούν πολιτικές όπως το Σχέδιο για τη Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση (ΣΔΑΜ) αλλά και οι αντίστοιχοι πόροι που θα δεσμευτούν στο Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης 2021-2025 (ΕΠΑ).
Η χώρα μας πλέον διαθέτει τόσο ολοκληρωμένα σχέδια και στοχευμένες πολιτικές για την «πράσινη ανάπτυξη», όσο και τους αναγκαίους εθνικούς και κοινοτικούς χρηματοδοτικούς πόρους για να τις υλοποιήσει (και που αθροιστικά προσεγγίζουν τα 12 δισ. ευρώ για την επόμενη δεκαετία). Μπορούμε λοιπόν βάσιμα να αισιοδοξούμε πως στα επόμενα χρόνια θα εκμεταλλευτούμε τις σημαντικές δυνατότητές μας στον τομέα του περιβάλλοντος και της ενέργειας, ενισχύοντας την ενεργειακή μας ασφάλεια, προωθώντας τους ευρωπαϊκούς στόχους και ταυτόχρονα συμβάλλοντας στη δυναμική και βιώσιμη ανάταξη της οικονομίας μας.
Sinner: «Ισχυρή διάθεση για πράσινά χρηματοδοτικά προϊόντα»
Το θέμα της κριτηρίων για πράσινες επενδύσεις ανέλυσε ο εκπρόσωπος της ΕΙΒ, Jonh Sinner. «Υπάρχει ισχυρή διάθεση για πράσινά χρηματοδοτικά προϊόντα», δήλωσε και ανέδειξε ως βασικούς πυλώνες των πράσινων επενδύσεων, μεταξύ άλλων, την άμβλυνση του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής, την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, την κυκλική οικονομία, τη βιοποικιλότητα και τη μείωση των απορριμμάτων.
Δ. Κουφός: Στρατηγική από την EBRD για την επιτάχυνση της μετάβασης σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών ρύπων
«Βασική δέσμευση είναι πάνω από 50% των ετήσιων επενδύσεων της Τράπεζας μέχρι το 2025 να αφορά σε πράσινες χρηματοδοτήσεις» δήλωσε ο Δημήτρης Κουφός στη συζήτηση για τη θωράκιση των πράσινων επενδύσεων. Όπως ανέφερε, η EBRD υιοθετεί μία νέα στρατηγική προκειμένου να επιταχυνθεί η μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών ρύπων με εφαρμογή περιβαλλοντικά φιλικών πολιτικών, κλιμάκωση των πράσινων χρηματοδοτήσεων, ενθάρρυνση της καινοτομίας και της βιωσιμότητας. Σε αυτό το πλαίσιο, ανέδειξε επίσης τη σημασία της στενής συνεργασίας με τοπικούς οργανισμούς και κυβερνήσεις.
Α. Μπανίλα: «Ισχυρή διάθεση για επέκταση του πιστωτικού χαρτοφυλακίου σε πράσινες ενεργειακές επενδύσεις»
Τις ευκαιρίες πράσινων χρηματοδοτήσεων ανέδειξε κατά την τοποθέτηση της η Αργυρώ Μπανίλα από την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος. Όπως ανέφερε, η ΕΤΕ εξέδωσε πέρυσι με επιτυχία εξαετές πράσινο ομόλογο 500 εκατ. ευρώ προσελκύοντας ζωηρή συμμετοχή από εγχώριους και διεθνείς επενδυτές, σχολιάζοντας ότι «αυτό δείχνει πώς υπάρχει εμπιστοσύνη στο brandname της Εθνικής Τράπεζας». Επεσήμανε πως η ΕΤΕ ηγείται των πράσινων χρηματοδοτήσεων με μερίδιο 40% ενώ εξερευνά και νέες δυνατότητες στο πεδίο της πράσινης οικονομίας λέγοντας ότι εξακολουθεί να υπάρχει «ισχυρή διάθεση για επέκταση του πιστωτικού χαρτοφυλακίου σε πράσινες ενεργειακές επενδύσεις». Πρόσθεσε ότι προβλέπεται επιστράτευση 3 δισ. ευρώ ρευστότητας στα επόμενα 3 χρόνια που επεκτείνεται από τους πελάτες χονδρικής μέχρι και τους πελάτες λιανικής. Κλείνοντας σχολίασε τη σημασία επίλυσης ρυθμιστικών θεμάτων.
Σ. Βενετσιάνος: «Χρειάζεται ένα πιο βιώσιμο περιβάλλον που θα δώσει ώθηση στην αγορά»
«Η ζήτηση είναι εδώ, η διάθεση είναι εδώ» και είναι μία «εμπορική αναγκαιότητα» να αποσαφηνιστεί τι ακριβώς θεωρείται πραγματικά πράσινη επένδυση ανέφερε κατά την τοποθέτηση του ο εκπρόσωπος της Eurobank, Σπύρος Βενετσιάνος στη συζήτηση για τις πράσινες χρηματοδοτήσεις. «Χρειάζεται ένα πιο βιώσιμο περιβάλλον που θα δώσει ώθηση στην αγορά», επεσήμανε και σχολίασε ότι αυτό θα οδηγήσει σε ένα καλύτερο μέλλον εφόσον θα υπάρχουν περισσότερα πράσινα προϊόντα και θα ικανοποιηθούν οι κλιματικοί και κοινωνικοί στόχοι. Τόνισε την ανάγκη να ενσωματωθούν εσωτερικά στις τράπεζες οι νέες πολιτικές και να καταστούν όσο το δυνατό πιο κατανοητές για τους πελάτες ενώ πρόσθεσε ότι «δουλεύουμε όλοι για να διαμορφώσουμε μία συγκεκριμένη και σαφή πολιτική για το πώς θα διαχειριστούμε τις νέες, βιώσιμες οικονομικές αρχές στην ΕΕ».
Κ. Πετρόπουλος: «Κρίσιμο για τις ΜμΕ να προετοιμαστούν έγκαιρα στο νέο ενεργειακό τοπίο»
Τον ενεργό ρόλο της Τράπεζας Πειραιώς στην προώθηση της βιώσιμης τραπεζικής και τη δέσμευσή της για την αλλαγή προς ένα πιο πράσινο επιχειρηματικό μοντέλο ανέδειξε με την τοποθέτησή του ο Κωνσταντίνος Πετρόπουλος. Αναφορικά με τις ΜμΕ, σχολίασε ότι στο μέλλον τα κριτήρια βιωσιμότητας στις επενδύσεις θα καταστούν πιο σημαντικά δεδομένου και ότι η περιβαλλοντική νομοθεσία θα γίνεται ολοένα πιο αυστηρή. Την ίδια στιγμή τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα αναμένεται να μειώσουν την έκθεσή τους σε δραστηριότητες που κρίνονται ως επιβλαβείς περιβαλλοντικά και κοινωνικά. Σε αυτό το πλαίσιο, τόνισε ότι είναι κρίσιμο για τις ΜμΕ να προετοιμαστούν έγκαιρα στο νέο τοπίο με τις τράπεζες να έχουν την ευθύνη να βοηθήσουν τους πελάτες τους στη διαδικασία. Όπως είπε η Τράπεζα Πειραιώς σήμερα προσφέρει μία ευρεία γκάμα πράσινων δανείων καθώς και οικονομικά κίνητρα.
