Λονδίνο- ραγδαία ανάπτυξη κατά 200% παρουσιάζει η εναλλακτική πλατφόρμα οικονομικής ενίσχυσης μικρομεσαίων επιχειρήσεων
• Παρόλο που αντιπροσωπεύει μόνο το 1% των επιχειρηματικών δανείων
• Όλες οι επίκαιρες οικονομικές ειδήσεις από τη Μεγάλη Βρετανία
Δημοσιονομική –Νομισματική πολιτική
–Ο δημόσιος δανεισμός αυξήθηκε ασυνήθιστα απότομα το Δεκέμβριο, όταν έγινε απαιτητός ο λογαριασμός για τις συμμετοχές στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αν και κάποιες από αυτές θα συμψηφιστούν από επιστροφές. Η πρόοδος είναι πολύ πιο αργή από το αναμενόμενο και το έλλειμμα προβλέπεται να είναι ακόμα κοντά στο 5% του ΑΕΠ αυτό το χρόνο. Η κυβέρνηση δανείστηκε 13,1 δισ. λίρες το Δεκέμβριο, για να καλύψει το κενό μεταξύ εξόδων και εσόδων, 2,9 δισ. λίρες περισσότερα από τον ίδιο μήνα πριν ένα χρόνο, το οποίο αντιστοιχεί στη συμμετοχή του ΗΒ στον προϋπολογισμό της ΕΕ.
– Η Τράπεζα της Αγγλίας αποφάσισε τη διατήρηση της νομισματικής πολιτικής για ακόμη ένα μήνα, κρατώντας τα επιτόκια στο ιστορικό χαμηλό του 0,5% και το απόθεμα ενεργητικού που αποκτήθηκε με την εισαγωγή χρήματος στην αγορά (quantitative easing) αμετάβλητο στα 375 δισ. λίρες. Η Τράπεζα της Αγγλίας είπε επίσης ότι θα επανεπενδύσει τα 4,35 δισ. λίρες από ταμειακές ροές. Παρά την ισχύ της ανάκαμψης της οικονομίας του ΗΒ, οι περισσότεροι οικονομολόγοι δεν περιμένουν αύξηση των επιτοκίων μέχρι τουλάχιστον το φθινόπωρο.
–Σύμφωνα με τα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας του ΗΒ ο ρυθμός ανάπτυξης, κατά το τελευταίο τρίμηνο του 2014 σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2013, ανήλθε σε 2,6%. Παράλληλα, κατά τους τελευταίους τέσσερις μήνες του 2014, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών του Ηνωμένου Βασιλείου αυξήθηκε σημαντικά, φτάνοντας το 6% του ΑΕΠ (£27 δισ.), λόγω της μείωσης των εισπράξεων των επενδύσεων στο εξωτερικό και της αύξησης των πληρωμών σε ξένους επενδυτές. Αντιθέτως, η μικρή βελτίωση στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών (£0,2 δισ.) προήλθε από τον τομέα υπηρεσιών με πλεόνασμα 5,1% του ΑΕΠ.
–Η οικονομική ανάκαμψη του ΗΒ επιβραδύνθηκε κατά 0,6% στο δ’ τρίμηνο από 0,7% στο γ’ τρίμηνο 2014. Αν και το οικονομικό σχέδιο του καγκελάριου Osborne δείχνει να λειτουργεί αποφέροντας την ισχυρότερη ετήσια επίδοση από την αρχή της οικονομικής κρίσης, η βρετανική οικονομία εξακολουθεί να εξαρτάται από την εγχώρια κατανάλωση και τον τομέα των υπηρεσιών. Πρόσφατες εκθέσεις δείχνουν επιβράδυνση της ανάπτυξης στο τέλος του 2014 για τη βιομηχανία και την κατασκευή. Τα νοικοκυριά αναμένεται να ανακουφιστούν από το χαμηλό πληθωρισμό, την αύξηση στην απασχόληση και της πολυαναμενόμενης επαναφοράς των αυξήσεων στους μισθούς.
–Ο μεταποιητικός τομέας του ΗΒ αποδείχτηκε απρόσμενα ισχυρός τον περασμένο μήνα με το δείκτη PMI (δείκτης διαχειριστών αγορών) του Ιανουαρίου να ανεβαίνει στο 53% από 52.7% το Δεκέμβριο. Η οικονομική ανάκαμψη του ΗΒ έχει υποχωρήσει σε σχέση με τον ιλιγγιώδη ρυθμό που προηγήθηκε. Η μεγαλύτερη αλλαγή στο μεταποιητικό δείκτη του Ιανουαρίου ήταν η μεγαλύτερη πτώση σε κόστος εισροών από το Μάιο του 2009, λόγω της ύφεσης στις τιμές πετρελαίου. Ωστόσο, ερευνητές προειδοποιούν ότι ο μεταποιητικός τομέας είναι απίθανο να συμβάλει στην ανάπτυξη κατά το α’ τρίμηνο του 2015.
–Σύμφωνα με ανακοίνωση του διοικητή της Τράπεζας της Αγγλίας, Μαρκ Κάρνεϊ, η πτώση της τιμής πετρελαίου – άνω του 50% από πέρυσι το καλοκαίρι θα πλήξει την οικονομία της Σκωτίας αλλά είναι θετική για το ΗΒ στο σύνολό του. Η ανακοίνωση ήρθε στο πλαίσιο εξέτασης σχετικά με πιθανές απειλές στη χρηματοπιστωτική σταθερότητα του ΗΒ λόγω των γεωπολιτικών κινδύνων από τη Ρωσία και τη Μέση Ανατολή και της πιθανής εξόδου της Ελλάδας από την Ευρωζώνη. Η Σκωτία είναι έδρα των περισσότερων αποθεμάτων πετρελαίου της Βόρειας Θάλασσας για το ΗΒ και το οικονομικό της μοντέλο για ανεξαρτησία βασίστηκε σε πολύ υψηλότερη τιμή πετρελαίου. Ο Κάρνεϊ διαχώρισε τις επίμονα χαμηλές πληθωριστικές πιέσεις στην Ευρωζώνη και την κατάσταση στο ΗΒ, όπου οι πτωτικές τιμές πετρελαίου έχουν ρίξει τον πληθωρισμό στα χαμηλότερα επίπεδα από το 2000.
–Ο διαχωρισμός βορρά-νότου σύμφωνα με την ετήσια έρευνα αναφορικά με τον πλούτο των Βρετανικών πόλεων εδραιώνεται ολοένα και περισσότερο, παρά τον πολιτικό διάλογο σχετικά με της εξισορρόπησης της οικονομίας. Η ετήσια αναφορά ‘Πρόβλεψη των πόλεων’ από το επιστημονικό επιτελείο ‘Κέντρο των πόλεων’ διαπίστωσε ότι οι Νότιες πόλεις δημιούργησαν 12 δίκτυα νέων θέσεων εργασίας για κάθε μια θέση εργασίας που δημιουργήθηκε σε κάποιο άλλο μέρος της Βρετανίας από το 2004 έως και το 2013.Η ετήσια αναφορά κατατάσσει 21 πόλεις ως νότιες και 43 ως βόρειες (βόρεια του Peterborough). Οι μισθοί μειώθηκαν έως και 9% σε κάποιες πόλεις του βορρά. Παρόλα αυτά, υπάρχουν μικρά σημάδια ότι η ανάκαμψη εξαπλώνεται Βόρεια. Κάποιες βόρειες πόλεις όπως το Coventry, το Newcastle και το Aberdeen βρέθηκαν στη κορυφή των πόλεων που δημιούργησαν νέες θέσεις εργασίας. Ακόμη, ο αριθμός των θέσεων εργασίας στο Λονδίνο αυξήθηκε κατά 17.1% ενώ οι θέσεις εργασίας στις περιοχές Blackpool, Rochdale και Gloucester μειώθηκαν πάνω από 10%. Στο διάστημα μεταξύ 2010 και 2013 ο ρυθμός της αύξησης του χάσματος παρουσίασε μείωση.
Κλαδικές εξελίξεις
–Η αυτοκινητοβιομηχανία του ΗΒ ξεκίνησε με άνοδο για το 2015, επεκτείνοντας το ρεκόρ αύξησης των πωλήσεων στους 34 συνεχόμενους μήνες και καταγράφοντας την καλύτερη ετήσια λιανική επίδοση της δεκαετίας, με ετήσια αύξηση 10% το 2014 φτάνοντας τα 2,48 εκ. τεμάχια. Η άνοδος οφείλεται στη βελτίωση του οικονομικού κλίματος και στα ελκυστικά οικονομικά πακέτα, τα οποία περιλαμβάνονται πλέον στο 75% των αγορών αυτοκινήτων. Οι πωλήσεις των 11 μηνών του προηγούμενου χρόνου, που ανήλθαν σε περισσότερες από 2,3 εκ., αποδείχθηκαν αυξημένες κατά 9,4% συνολικά σε σχέση με το αντίστοιχο 11μηνο του 2013.
–Σύμφωνα με στοιχεία της τράπεζας Halifax η αγορά ακινήτων παρέμεινε στάσιμη το μήνα Δεκέμβριο οδηγώντας στη πιο χαμηλή ανάπτυξη της στεγαστικής αγοράς τους τελευταίους έντεκα μήνες. Πιο συγκεκριμένα η ζήτηση μειώθηκε στο 7,8%, ποσοστό αρκετά χαμηλό σε σχέση με την ανοδική πορεία το μήνα Ιούλιο που το ποσοστό αυτό ανέρχονταν στο 10,2%. Κατά την ίδια τράπεζα, η αγοραπωλησία ακινήτων δεν αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά όλο το 2015, εκτιμώντας ότι οι αγοραπωλησίες στο ΗΒ θα ακολουθήσουν μέτριο ρυθμό ανάπτυξης της τάξεως 3% μέχρι 5%.
–Η Taylor Wimpey, η δεύτερη μεγαλύτερη οικοδομική εταιρεία της Βρετανίας, προβλέπει πιο ισορροπημένες συνθήκες στη στεγαστική αγορά που θα καταστήσουν τον τομέα πιο βιώσιμο. Σύμφωνα με το FTSE 100, η εταιρεία έχει ολοκληρώσει 6% περισσότερα σπίτια το 2014 σε σχέση με το 2013 με τη μέση τιμή πώλησης να έχει αυξηθεί κατά 11% στις 234.000 λίρες.
–Ο αντίκτυπος της μείωσης στο τέλος χαρτοσήμου δεν έχει γίνει ακόμη αισθητός στη δραστηριότητα αγοράς κατοικιών του ΗΒ παρά τις προβλέψεις ότι θα έδινε ώθηση στην αγορά. Όλοι οι κρίσιμοι δείκτες τιμών έχουν επιβραδυνθεί τους πρόσφατους μήνες και ο αριθμός των εγκρίσεων στεγαστικών δανείων έχει σημειώσει τη μεγαλύτερη πτώση των τελευταίων 17 μηνών. Έρευνες εκτιμητών δείχνουν ότι ο αριθμός αιτήσεων πληροφοριών από νέους αγοραστές σε όλο το ΗΒ έπεσε για έκτο συνεχόμενο μήνα το Δεκέμβριο. Έξω από το Λονδίνο, οι αλλαγές αναμένεται να ενισχύσουν τις συναλλαγές του ερχόμενου έτους με αύξηση 2 έως 5%. Αντίθετα στο Λονδίνο, οι πωλήσεις αναμένεται να σημειώσουν πτώση 5 έως 10% και οι τιμές 2 έως 5%.
–Ο εκπρόσωπος Τύπου του κόμματος των Εργατικών, Ed Balls ανακοίνωσε νέα φορολογικά μέτρα σε περίπτωση νίκης του κόμματός του στις επερχόμενες γενικές εκλογές. Πιο συγκεκριμένα, σχεδιάζεται να επιβληθεί εκ νέου φόρος πολυτελείας (mansion tax) σε κατοικίες αξίας άνω των 2 εκατομμυρίων στερλινών το έτος 2015-2016. Εκτιμήσεις μεσιτικών οίκων αναφέρουν ότι ενδεχόμενη επιβολή αυτού του φόρου θα πλήξει και τους λιγότερο προνομιούχους ιδιοκτήτες αυτών των κατοικιών, οι οποίοι τις είχαν αγοράσει δεκαετίες πριν σε αρκετά χαμηλότερες τιμές από τις ισχύουσες σήμερα. Σύμφωνα δε με τους κτηματομεσίτες, η απειλή του νέου αυτού φόρου πολυτελείας όπως και οι νέοι φόροι που σχεδιάζονται για ξένους ιδιοκτήτες κατοικιών στο ΗΒ έχει ήδη επιβραδύνει την αγορά ακινήτων.
–Η τράπεζα Royal Bank of Scotland (RBS) έχει προχωρήσει σε συνεργασία με τις Funding Circle και Assetz Capital, που προμηθεύουν δάνεια σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Ο λόγος αυτής της συνεργασίας είναι η προσπάθεια που γίνεται να χρηματοδοτηθούν οι εν λόγω επιχειρήσεις όταν δεν είναι εφικτή η χρηματοδότησή τους από μεγάλες κεντρικές τράπεζες. Ήδη η τράπεζα Santander UK από πέρσι είχε συμφωνήσει να παρέχει εναλλακτικές πλατφόρμες χορήγησης δανείων σε επιχειρήσεις που δεν μπορούσε να χρηματοδοτήσει η ίδια η τράπεζα. Ο Υπουργός Οικονομικών στο ΗΒ, George Osborne, είχε προβεί σε δηλώσεις πριν από ένα έτος όπου εξέφρασε την επιτακτική ανάγκη να υποστηριχθούν οικονομικά οι μικρές επιχειρήσεις που οι αιτήσεις τους για επιχειρηματικά δάνεια έχουν απορριφθεί από τις τράπεζες. Το peer-to-peer lending market, δηλαδή η εναλλακτική πλατφόρμα οικονομικής ενίσχυσης μικρομεσαίων επιχειρήσεων εμφανίστηκε στο ΗΒ πριν από δέκα έτη και παρόλο που αντιπροσωπεύει μόνο το 1% των επιχειρηματικών δανείων έχει ραγδαία ανάπτυξη αγγίζοντας το 200% κάθε χρόνο. Οι τράπεζες RBS και Santander UK είναι πλέον υποχρεωμένες σε περίπτωση άρνησης από μέρους τους επιχειρηματικών δανείων να υποδεικνύουν στους εν λόγω επιχειρηματίες εναλλακτικούς δανειοδότες προκειμένου να συνεχιστεί η επιχειρηματική πρωτοβουλία που είχε πληγεί κυρίως λόγω οικονομικής κρίσης.
–Σύμφωνα με έρευνες οι Βρετανοί καταναλώνουν περισσότερο κρασί από ότι οι Γάλλοι. Ειδικότερα, κατά τη Vinexpo, έκθεση κρασιού και σύνδεσμο επικοινωνίας για το κρασί, και το Διεθνή Σύνδεσμο Κρασιού και άλλων Οινοπνευματωδών ποτών προβλέπεται ότι μέχρι το 2018 η κατανάλωση κρασιού στο ΗΒ θα ανέρχεται στα 17,1 δισεκατομμύρια στερλίνες. Ως επακόλουθο των παραπάνω εκτιμήσεων οι Βρετανοί θα κατέχουν παγκοσμίως τη δεύτερη θέση στην κατανάλωση κρασιού που μέχρι πρότινος κατείχαν οι Γάλλοι, ενώ οι Αμερικανοί συνεχίζουν να κατέχουν την πρώτη θέση. Βέβαια κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης μεταξύ 2008-2014 οι Βρετανοί κατανάλωναν λιγότερο αλλά πιο ακριβό κρασί εκτινάσσοντας την αγορά οίνου κατά 15%. Τα τελευταία έτη έχει παρατηρηθεί αυξημένη ζήτηση των Βρετανών για ιταλικό και μετά για ισπανικό κρασί. Παράλληλα οι εισαγωγές οίνου από Αυστραλία, Γαλλία, Νότια Αφρική και Χιλή έχουν σημειώσει πτώση.
– Η αλυσίδα σουπερμάρκετ Sainsbury’s ανέφερε ότι η κρίσιμη εμπορική περίοδος των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς υπήρξε καλύτερη από το αναμενόμενο, με 1,7% πτώση σε ετήσια κλίμακα στις υποκείμενες πωλήσεις κατά το γ’ τρίμηνο του 2014. Αναλυτές είχαν προβλέψει πτώση 2,5% στις πωλήσεις από καταστήματα ανοιχτά εδώ και τουλάχιστον ένα χρόνο. Οι μετοχές της Sainsbury’s αυξήθηκαν κατά 4,2% στις 244,5p στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου. Οι συνολικές λιανικές πωλήσεις για το γ’ τρίμηνο μειώθηκαν κατά 0,4% χωρίς να υπολογίζονται τα καύσιμα και κατά 2,5% με τα καύσιμα. Οι ισοδύναμες πωλήσεις (like-for-like sales) εκτιμώνται 1,3% υψηλότερες κατά το μήνα Δεκέμβριο. Η επίδοση αυτή αποδίδεται στις χαμηλότερες τιμές τροφίμων και καυσίμων, ενώ ώθηση έδωσε και η σειρά Taste the Difference που βρίσκεται 10% υψηλότερα στην ετήσια μέτρηση. Συγκεκριμένα, η εταιρεία έριξε την τιμή σε 700 από τα πιο δημοφιλή προϊόντα, ξοδεύοντας μέρος των 150 εκ. λιρών που προορίζονται για μειώσεις τιμών κάθε χρόνο. Ωστόσο, δε φαίνεται να περιορίζεται σημαντικά η διαφορά της τιμής σε σχέση με το Asda και τις άλλες εκπτωτικές αλυσίδες (Lidl και Aldi).
Απασχόληση
–Σύμφωνα με έρευνα του πανεπιστημίου της Οξφόρδης, η οικονομία της Βρετανίας στρέφεται περισσότερο προς τις εργασίες που απαιτούν χαμηλή ειδίκευση παρά προς εκείνες που απαιτούν υψηλή ειδίκευση συγκριτικά με άλλες Ευρωπαϊκές χώρες.
Τα ευρήματα καλύπτουν την περίοδο 1996 με 2008 και είναι πιθανό να ενισχύσουν την αντιπαράθεση αναφορικά με τα μακροχρόνια ζητήματα σχετικά με τις αμοιβές, τις δεξιότητες και την παραγωγικότητα στο Ηνωμένο Βασίλειο. Τα επίπεδα εργασίας στη Μεγάλη Βρετανία παραμένουν σταθερά αλλά η παραγωγικότητα βρίσκεται σε χαμηλότερα επίπεδα σε σχέση με άλλες εύπορες χώρες. Τη Δευτέρα, ο πρωθυπουργός της Βρετανίας χαρακτήρισε τη χώρα ως «το εργοστάσιο παραγωγής εργασίας της Ευρώπης», σημειώνοντας αξιοσημείωτα ρεκόρ σε υψηλά επίπεδα εργασίας. Ταυτόχρονα όμως, τα σωματεία διαμαρτύρονται ότι μεγάλος αριθμός ατόμων απασχολείται με χαμηλές αποδοχές ενώ οι εργοδότες υποστηρίζουν ότι δε μπορούν να βρουν άτομα με τις δεξιότητες που χρειάζονται.
–Σύμφωνα με το Συνέδριο Συνδικαλιστικών Οργανώσεων (Trades Union Congress-TUC) 250.000 εργαζόμενοι στο ΗΒ αμείβονται χαμηλότερα από τον κατώτατο νόμιμο μισθό. Παρόλο που τα ποσοστά ανεργίας έχουν μειωθεί στη χώρα, τα επίπεδα των μισθών παραμένουν στα ίδια επίπεδα. Το TUC κάλεσε την κυβέρνηση να προσλάβει 100 επιπλέον ελεγκτές προκειμένου να ασκείται δίωξη κατά των εργοδοτών και να αυξηθεί το ανώτατο πρόστιμό τους σε 75.000 στερλίνες από 5.000 στερλίνες που ισχύει σήμερα. Κατά την Μ.Κ.Ο. Επιτροπή Χαμηλής Αμοιβής (Low Pay Commission), περίπου 1,3 εκατομμύρια εργαζόμενοι λαμβάνουν τον κατώτατο προβλεπόμενο μισθό που κυμαίνεται από 6,5 στερλίνες την ώρα για ενήλικες και 2,73 στερλίνες την ώρα για μαθητευόμενους ηλικίας 16 μέχρι 18 ετών.
–Μειώθηκε η ανισότητα στις αμοιβές την περίοδο των τριών τελευταίων ετών στο ΗΒ, με τους πραγματικούς μισθούς των υψηλά αμειβόμενων εργαζομένων να σημειώνουν μεγαλύτερη αύξηση συγκριτικά με τους χαμηλά αμειβόμενους. Μέσα στο κλίμα ανησυχίας σχετικά με τα υψηλά επίπεδα ανισότητας στις αμοιβές στο ΗΒ, οι αναλύσεις του επιστημονικού επιτελείου Οικονομικών Ερευνών έδειξαν ότι η συμπίεση των μισθών είναι εντονότερη στη κορυφή παρά στις χαμηλότερες μισθολογικές κλίμακες ενώ η κατάσταση είναι χειρότερη για τους άνδρες και τους νέους, παρά για τις μεγαλύτερες ηλικίες. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία η ανισότητα στις αμοιβές μπορεί να μειώθηκε όμως, η πλειοψηφία των οικονομολόγων πιστεύει ότι μέσα στα επόμενα χρόνια αναμένεται να παρουσιάσει ξανά αύξηση.
–Η μη καταβολή συνταξιοδοτικών εισφορών αυξήθηκε διπλασιάζοντας το έλλειμμα των συνταξιοδοτικών ταμείων σε πάνω από 100 δισ. στερλίνες το 2014. Επίσης, η ικανότητα αποπληρωμής συντάξεων σε όσους έχουν ήδη πληρώσει για συνταξιοδοτική ασφάλεια μειώθηκε. Σύμφωνα με την εταιρεία παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών στον τομέα των συντάξεων, Mercer, το έλλειμμα στην καταβολή συντάξεων ήταν κατά 90% υψηλότερο στα τέλη του 2014 σε σχέση με το 2013.
Πηγή: Γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων, Πρεσβεία Ελλάδος, Λονδίνο.