Στο δυτικό κόσμο η επένδυση στην Εκπαίδευση πυροδότησε την μεγάλη ανάπτυξη για δεκαετίες
-Διαμορφώνεται ένα νέο ελληνικό αναπτυξιακό μοντέλο;
Αισιόδοξοι για τη πορεία σημαντικών κλάδων της οικονομίας και γενικότερα για την δυναμική της πραγματικής οικονομικής δραστηριότητας εμφανίστηκαν οι τέσσερις κορυφαίοι επιχειρηματίες στο τελευταίο θεματικό τραπέζι τους συνεδρίου του Κύκλου Ιδεών.
Ο Γιάννης Ρέτσος, Πρόεδρος ΣΕΤΕ, CEO Electra Hotels & Resorts υπογράμμισε ότι το τουριστικό προϊόν της χώρας είναι και θα παραμείνει ελκυστικό. Δήλωσε ότι και το 2023 θα πάνε καλά τα πράγματα στο τουριστικό κλάδο με καλύτερη οργάνωση και με θετικές διεθνείς εξελίξεις. Την έλλειψη προσωπικού στον τουρισμό που παρουσιάστηκε φέτος την απέδωσε στην έλλειψη εξειδίκευσης και στην εποχικότητα. Επεσήμανε ότι οι μισθοί στον τουριστικό κλάδο έχουν αυξηθεί αισθητά. Έχει ξεκινήσει να χαράσσεται η στρατηγική για τον τουρισμό μέχρι το 2030, με την συμμετοχή όλων, κοινωνίας, Τοπική Αυτοδιοίκηση, κράτους και επιχειρήσεων με ταυτόχρονη σύνδεση του πρωτογενή τομέα και του πολιτισμό.
Από την πλευρά του ο Θεόδωρος Φέσσας, Πρόεδρος του Ομίλου Ouest τόνισε ότι πάει πολύ καλά ο κλάδος της τεχνολογίας στην Ελλάδα αλλά ακόμη δεν αποτελεί ψηφιακή κοινότητα. Υπογράμμισε ως πρόβλημα την έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού. Για το εμπόριο, ο κ. Φέσσας είπε ότι λειτουργεί με επιδοτήσεις για τον εκσυγχρονισμό του, ενώ υποστήριξε ότι το 12% της ανεργίας είναι άεργοι που δεν θέλουν να δουλέψουν. Για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις ο κ. Φέσσας ανέφερε ότι κρίνεται απαραίτητος ο εκσυγχρονισμός και η ανάπτυξη ευελιξία ώστε να μπορούν να είναι πιο ανταγωνιστικές. «Αν καταφέρουμε να εκμεταλλευτούμε το Ταμείο Ανάκαμψης στον ψηφιακό μετασχηματισμό με επίκεντρο την Δικαιοσύνη και την Διαφάνεια θα πετύχουμε πολλά. Και πρωτίστως λύση στο Δημογραφικό γιατί χωρίς ανθρώπους δεν γίνεται τίποτα», κατέληξε
Ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Παπαστράτος, Χρήστος Χαρπαντίδης, επικαλέστηκε τη θέση του Ευάγγελου Βενιζέλου για συναίνεση αναδεικνύοντας την επιχειρηματική συναίνεση. Εξέφρασε φόβους για τον πληθωρισμό ίσως γιατί, όπως ανέφερε, είναι πρωτόγνωρη η αύξηση. Ως προϋπόθεση για το μέλλον, ο κ. Χαρπαντίδης έθεσε την προσαρμογή στη δύσκολη περίοδο που διερχόμαστε. Μάλιστα προκάλεσε αίσθηση η αναφορά του κ. Χαρπαντίδης για αλλαγή παραδείγματος χάριν όσων είναι στην ηγεσία των επιχειρήσεων. «Το 2050 θα ήθελα ο κάθε Έλληνας να είναι περήφανος που θα είναι σύγχρονος άνθρωπος», ευχήθηκε ολοκληρώνοντας την τοποθέτηση του.
«Στην επιχειρηματικότητα το πρόβλημα είναι η έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού. Κάναμε το λάθος να καταργήσουμε την τεχνική εκπαίδευση και πρέπει να την αποκαταστήσουμε ανατρέποντας τα κοινωνικά στερεότυπα που διαμορφώθηκαν», σημείωσε ο Σπύρος Θεοδωρόπουλος, Διευθύνων Σύμβουλος της CHIPITA AE. Ο κ. Θεοδωρόπουλος επεσήμανε ότι είναι μεγάλο πρόβλημα η δυσλειτουργία της Δικαιοσύνης και πρέπει να λυθεί κατά προτεραιότητα.
Οσο αφορά το Ταμείο Ανάκαμψης ανέφερε ότι πρέπει να έχει ως στόχο την άνοδο του εθνικού προϊόντος με αύξηση της παραγωγής. Τόνισε όμως πώς έχει πολλά πλεονεκτήματα και ορισμένα μειονεκτήματα. Το ένα είναι ο σύντομος χρόνος για επενδύσεις και το δεύτερο περισσότερη αξιοποίηση κεφαλαίων από τον ιδιωτικό τομέα κι όχι από το Δημόσιο.
«Στη πορεία προς το 2050 να σταματήσουμε να γκρινιάζουμε. Βρισκόμαστε σε καλό δρόμο. Να αναγνωρίζουμε τις επιτυχίες μας. Να αναβαθμίσουμε την Παιδεία, να βελτιώσουμε την Δικαιοσύνη. Θα ανέβουν κι οι μισθοί και γενικώς να πάμε καλά. Μη γκρινιάζουμε.», κατέληξε.
Θετική η ανάπτυξη της οικονομίας αλλά δεν χρειάζονται πανηγυρισμοί γιατί πολλά διαρθρωτικά προβλήματα παραμένουν ακόμη και σε συνδυασμό με τις δυσμενείς προοπτικές στην Ευρώπη προκαλούν αβεβαιότητες, ήταν το συμπέρασμα της συζήτησης των κ. Τάσου Γιαννίτση, Νίκου Βέττα και Φωκίωνος Καραβία για το μακροοικονομικό πλαίσιο της ανάπτυξης στο 6ο Ετήσιο Συνέδριο “ Κύκλος Ιδεών, Η Ελλάδα Μετά” .
Όπως είπε ο πρώην υπουργός, Τάσος Γιαννίτσης «δεν χρειάζεται υμνολογία γιατί σημασία έχει ολόκληρη η εικόνα καθώς την ίδια ώρα ο πληθωρισμός πλησιάζει το 10% και τρώει τα εισοδήματα και οι κοινωνικές ανισότητες αυξάνονται και το ισοζύγιο παρά την αύξηση των εξαγωγών. Είναι θετικό ότι μειώθηκε το ονομαστικό δημόσιο χρέος αλλά η ανάπτυξη προβλέπεται στο 1% κατα μέσο όρο μακροχρόνια κι αυτό δυσκολεύει τα πράγματα στο μέλλον». Σύμφωνα με τον κ. Γιαννίτση παραμένουν τα διαρθρωτικά προβλήματα αλλά το παραγωγικό σύστημα της χώρας δεν είναι ακόμη ισχυρό.
Ο επικεφαλής του ΙΟΒΕ, καθηγητής Νίκος Βέττας, επεσήμανε ότι το 2023 η ανάπτυξη θα είναι θετική αλλά αρκετά μικρότερη από φέτος και θα εξαρτηθεί η δυναμική της από τις ευρύτερες εξελίξεις στον γεωπολιτικό περίγυρο. Στο καλό σενάριο, κατά τον κ. Βέττα, θα είναι θετικά τα αποτελέσματα με ορισμένες αβεβαιότητες ενω το κακό σενάριο καλύτερα ας μην το σκεφτόμαστε.
Από την πλευρά του ο διευθύνων σύμβουλος της Eurobank, Φωκίων Καραβίας, ήταν πιο αισιόδοξος για την ανάπτυξη τον επόμενο χρόνο μολονότι συμμερίστηκε δυσκολίες που ακόμη υπάρχουν. Επικαλέστηκε τη δυναμική των επενδύσεων και την ετοιμότητα των τραπεζών. Επίσης σημείωσε ότι θα συμβάλλουν τα κονδύλια του Ταμείο Ανάκαμψης που θα “τρέξουν” γρηγορότερα μέσα στο επόμενο διάστημα.
Η παρότρυνση να επικρατήσει δημοσιονομική σύνεση ώστε να μην εμφανιστεί ξανά ο κίνδυνος και η οικονομία να μπει σε βαθιά κρίση ήταν το συμπέρασμα της συζήτησης στο συνέδριο του Κύκλου Ιδεών για τη δημοσιονομική κατάσταση και αξιοπιστία της χώρας.
Τόσο ο πρώην Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, Γιώργος Προβόπουλος όσοι και οι Γιώργος Ζαννιάς, Πρόεδρος του ΔΣ της Τράπεζας Eurobank AE και Θόδωρος Πελαγίδης, Υποδιοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας τόνισαν ότι δεν επιτρέπεται εφησυχασμός γιατί η κρίση στην παγκόσμια οικονομία συνεχίζεται έντονα και αν δεν είμαστε προσεκτικοί το δημόσιο χρέος μπορεί να επανέλθει εντονότερα τα επόμενα χρόνια.
«Δεν διδαχθήκαμε όσο έπρεπε από την οικονομική κρίση ενω η δημοσιονομική επίγνωση δεν φαίνεται”, ανέφερε ο κ. Προβόπουλος ενω ο Γιώργος Ζαννιάς παραδέχθηκε ότι οι τράπεζες δεν έδειξαν σύνεση πριν την κρίση ενώ τώρα είναι ισχυρές και πολύ προσεκτικές. « Έμαθαν από την κρίση», ανέφερε. Παρατήρησαν επίσης ότι η δημοσιονομική πλειοδοσία των κομμάτων λόγω των επικείμενων εκλογών δεν βοηθάει.
Ο Πρόεδρος της Εθνικής Τράπεζας, καθηγητής Γκίκας Χαρδούβελης, τόνισε ότι υπάρχει αισιόδοξο δημοσιονομικό μονοπάτι αρκεί να υπάρχει αυτοσυγκράτηση.
Επίσης ο κ. Χαρδούβελης σημείωσε ότι υπάρχει προβληματισμός για το αν θα επανέλθουμε στην προ-κορωνοϊου εποχή των κανόνων του ΣΣΑ και η κρίση του πολέμου στην Ουκρανία καθυστερεί την τελική απόφαση. «Η βιωσιμότητα του χρέους θα είναι το ζητούμενο στο απώτερο μέλλον. Θα επιτυγχάνεται με την ανάπτυξη της οικονομίας και την αξιόπιστη δημοσιονομική πολιτική. Άλλωστε ήδη το είδαμε: Η ονομαστική αύξηση του ΑΕΠ κατά 15% το 2022 έφερε τεράστια μείωση στο λόγο Χρέος / ΑΕΠ στο 170%.», παρατήρησε
Ο πρώην Επικεφαλής της Εurobank και νυν Επικεφαλής της EOS Capital Partners, Απόστολος Ταμβακάκης τόνισε ότι οι επιχειρήσεις έχουν επίγνωση της δημοσιονομικής δυσκολίας και πλην εξαιρέσεων είναι προσεκτικές. «Το μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν είναι το cash flow», ανέφερε.
«Προσοχή στο δανεισμό του Δημοσίου γιατί δεν θα είναι βιώσιμος σε λίγο καιρό», επεσήμανε ο σύμβουλος Επιχειρήσεων , Γιώργος Προκοπάκης.
Ένα καλά σχεδιασμένο σύστημα επιδομάτων είναι παράγοντας ανάπτυξης
Πώς το κοινωνικό κράτος θα συμβάλλει στην ανάπτυξη της χώρας; Αυτό ήταν το κεντρικό ερώτημα που απασχόλησε τη συζήτηση στο αντίστοιχο πάνελ του συνεδρίου του Κύκλου Ιδεών.
Η πρόεδρος του Δικτύου και της Επιτροπής εμπειρογνωμόνων της ΕΕ για το Κοινωνικό Κράτος, Άννα Διαμαντοπούλου, τόνισε ότι δεν μπορεί να συνεχιστεί μακροπρόθεσμα καμία επιδοματική πολιτική ως βασική κοινωνική πολιτική καθώς σύγχρονα προβλήματα αναφύονται που καθορίζουν το τι είναι σήμερα το κοινωνικό κράτος. Παράγοντας, είπε η κ. Διαμαντοπούλου, που επιβάλλει να ξαναδούμε ποιο είναι σήμερα το κοινωνικό κράτος είναι η Ψηφιοποίηση που επιφέρει συνέπειες στην εργασία, το αυξημένο Δημογραφικό και η ανάγκη για Πράσινη Ανάπτυξη.
Σύμφωνα με την κ. Διαμαντοπούλου η Ελλάδα δεν μπορεί να συνεχίζει να δίνει επιδόματα οριζόντια γιατί τελικά αποβαίνουν εις βάρος των αδυνάτων. Ετσι χρειάζεται στοχευμένη ενίσχυση εισοδήματος και ενίσχυση των δεξιοτήτων για πιο παραγωγικό δυναμικό και στο μέλλον οι πολιτικές πρέπει να εστιαστούν στα νεα παιδιά μέχρι 18 χρονών. Επίσης η κ. Διαμαντοπούλου σημείωσε ότι στην Ευρώπη είμαστε πιά σχεδόν όλοι με τα ίδια κοινωνικά προβλήματα και όλοι αναγνωρίζουν την ανάγκη κοινών ευρωπαϊκών πολιτικών.
Ο καθηγητής Ιατρικής, Χρήστος Δερβένης, από τη πλευρά του ανέφερε ότι από το ΄80 το κοινωνικό κράτος επεκτάθηκε γιγαντιαία ενώ οι περικοπές δαπανών επί Μνημονίων ανέτρεψαν δεδομένα που δημιουργήθηκαν. Ειδικά στο τομέα της Υγείας τόνισε ότι είναι αναγκαία η αλλαγή τρόπου χρηματοδότησης με στόχο οι κοινωνικές παροχές του κράτους από δημοσιονομικό εργαλείο να γίνουν αναπτυξιακό.
Το σταδιακά οξυμένο πρόβλημα του Δημογραφικού, επεσήμανε ο Θοδωρής Γεωργακόπουλος, διευθυντής ερευνών της διαΝΕΟσις εξηγώντας ότι συνδέεται άμεσα με την οικονομική ανάπτυξη και βεβαίως με το κοινωνικό κράτος. Πρότεινε διαμόρφωση πολιτικών που θα βοηθήσουν νέους και ηλικιωμένους και κυρίως τις γυναίκες όπου σ΄αυτό το τομέα η Ελλάδα υστερεί.
Ο καθηγητής Οικονομικών στο Πολυτεχνείο του Μιλάνου, Μάνος Ματσαγγάνης, τόνισε ότι Κοινωνικό Κράτος και Οικονομία είναι και εχθροί και σύμμαχοι. Κι όπως είπε χαρακτηριστικά το θέμα είναι να πάψουν να είναι εχθροί. Σημείωσε ότι ένα ισχυρό κοινωνικό κράτος συμβάλλει στην ανάπτυξη της οικονομίας γιατί προσφέρει το ανθρώπινο δυναμικό κατηρτισμένο. «Ένα καλά σχεδιασμένο σύστημα επιδομάτων είναι παράγοντας ανάπτυξης, σύμφωνα με τον κ. Ματσαγγάνη. Πρότεινε να γίνουν επενδύσεις, για παράδειγμα στους βρεφονηπιακούς σταθμούς, δίνοντας στοιχεία πώς αποδίδουν 13% το χρόνο όταν τα ομόλογα δεν απέδωσαν ποτέ πάνω από 5%, καθώς και στην ανάπτυξη των δεξιοτήτων των νεων.
Ο καθηγητής Ασφαλιστικής, Μιλτιάδης Νεκτάριος, ανέφερε ότι στο δυτικό κόσμο η επένδυση στο πνευματικό κεφάλαιο, στην Εκπαίδευση, πυροδότησε την μεγάλη ανάπτυξη για δεκαετίες. Ήταν η κοινωνική πολιτική που λειτούργησε δυναμικά. Πρότεινε να κοπούν όλες οι πρόωρες συντάξεις, συνολικού ύψους 6 δις και να δίνονται αυτά τα λεφτά για χρηματοδότηση κοινωνικών πολιτικών για τους νέους. Οι δημόσιες δαπάνες Υγείας είναι κάτω από το Μ.Ο της ΕΕ, γιατί είναι αναρθολογικά κατανεμημένες, σημείωσε και χρειάζεται αναπροσαρμογή για να έχουν αναπτυξιακό αποτύπωμα.
Για κοινωνικό κράτος άνισο μίλησε ο καθηγητής Πλάτων Τήνιος και πώς πρέπει να γίνει σύγχρονο και ισόρροπο. Ειδικά για το συνταξιοδοτικό σύστημα που λόγω γήρανσης του πληθυσμού επιβαρύνεται μακροπρόθεσμα είπε πώς πρέπει να αυξηθεί η συμμετοχή των νέων και των γυναικών στην αγορά εργασίας.
Η ενεργειακή μετάβαση και επάρκεια εξασφαλίζεται με καθαρή και φθηνή ενέργεια
H δεύτερη ημέρα του συνεδρίου του Κύκλου Ιδεών ξεκίνησε με ενδελεχή εξέταση της ενεργειακής πολιτικής και τα περιθώρια στρατηγικών επιλογών της Ελλάδας και της Ευρώπης.
Ο καθηγητής και πρώην υπουργός, Γιάννης Μανιάτης ανέφερε ότι για τις τιμές του φυσικού αερίου υπάρχει με ευθύνη της Γερμανίας πλήρης σύγχυση. Ναι σε πλαφόν στις τιμές υπό προϋποθέσεις .
Σχετικά με τη παγκόσμια αναταραχή σημείωσε ότι δεν είναι μόνο ο Πούτιν που ευθύνεται για την ενεργειακή κρίση. Φταίει και η Ε.Ε. με ευθύνη κυρίως της Γερμανίας. Η Ελλάδα επέλεξε να πάει σε γρήγορη κίνηση απολιγνητοποίηση και τώρα προσπαθεί να ισορροπήσει
Όσον αφορά την πράσινη μετάβαση επεσήμανε ότι πρέπει να κινηθούμε πιο γρήγορα δεδομένου ότι η Ευρώπη συνεχίζει να μην έχει στρατηγική για τις πρώτες ύλες αφού η Κίνα κατέχει σχεδόν αποκλειστικά τις πρώτες ύλες και τη τεχνολογία για τη πράσινη ανάπτυξη.
Για την Ελλάδα υποστήριξε ότι συνεχίζει να έχει μειωμένη παραγωγή ενέργειας από εναλλακτικές πηγές βιομάζα, αιολική και χάρη στις σωστές στρατηγικές επιλογές με τις συμφωνίες πριν από 10 χρόνια για το φυσικό αέριο είμαστε σε καλύτερη θέση. “Τότε συμφωνήσαμε τον ΙGB που εγκαινιάστηκε προχθές. Δεν αξιοποιήσαμε ακόμη τα κοιτάσματα νότια της Κρήτης. Δεν κάναμε όσα σχεδιάσαμε. Να προχωρήσουμε στην κατασκευή της υπόγειας αποθήκης στη Καβάλα, στην τοποθέτηση έξυπνων μετρητών, γρήγορη επέκταση στη τοποθέτηση ηλιακών όπου είμαστε πρωτοπόροι.”
Σύμφωνα με τον πρώην υπουργό η Ελλάδα έχει τεράστια ευκαιρία. Τα κοιτάσματα στην ΝΑ Ευρώπη και ο ΕASTMED μπορούν αξιοποιηθούν για να λύσουν πολλά προβλήματα στην Ελλάδα και την Ευρώπη. Ευκαιρία τα τρία μεγαλύτερα κόμματα να συνεννοηθούν για να είναι η Ελλάδα
Η νομικός και διεθνολόγος, Μαρίκα Καραγιάννη σημείωσε ότι η Ελλάδα και ο ευρωπαϊκός νότος είναι σε καλύτερη θέση από τη Βόρεια Ευρώπη και κυρίως από τη Γερμανία. Πρόσθεσε εγκαίρως και μέσα στα Μνημόνια είχαμε σχέδια από τα οποία επελέγη ο ΤΑΡ. Η Ελλάδα είναι στο επίκεντρο για να γίνει κόμβος ενέργειας για την Ευρώπη. Στο άμεσο μέλλον απαιτείται να διαμορφωθεί νομικό πλαίσιο για τη χρήση του υδρογόνου. Ήδη χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης επικεντρώνονται στη διαμόρφωση «διάδρομο υδρογόνου”.
O Κώστας Καρτάλης, Καθηγητής, Πανεπιστήμιο Αθηνών, Μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής της ΕΕ για την Κλιματική Αλλαγή με την σειρά τους ανέφερε ότι η ενεργειακή μετάβαση και επάρκεια εξασφαλίζεται με καθαρή και φθηνή ενέργεια. Δεν μπορούμε να πάμε αύριο αλλά στόχος πρέπει να είναι το 2050 όπως έχει τεθεί. Βασικός στόχος πρέπει να είναι μείωση κατανάλωσης- ΑΠΕ- οι διασυνδέσεις. Για να έχουμε πράσινη καθαρή ενέργεια δεν πρέπει να πάρουμε αποφάσεις βραχυπρόθεσμες υπονομεύοντας μακροχρόνιες επιλογές.
Video: https://vimeo.com/756715727
-Σχέσεις του NATO με τις Ελληνοτουρκικές σχέσεις
Το τελευταίο τραπέζι της πρώτης ημέρας του συνεδρίου του Κύκλου Ιδεών επικεντρώθηκε στις σχέσεις του NATO με τις Ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Στη παρέμβασή της η Ινώ Αφεντούλη, Εκτελεστική Διευθύντρια του ΙΔΙΣ πρώην στέλεχος της Διεθνούς Γραμματείας του ΝΑΤΟ, ανέφερε πώς η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία είναι εξέλιξη της ρωσικής πολιτικής από το 2008 στη Γεωργία και σήμερα έχει διαταραχθεί η προηγούμενη τάξη, του ΝΑΤΟ και της ΕΕ και υποστήριξε πώς εάν δεν υπήρχε το ΝΑΤΟ θα είχαμε γενικευμένο πόλεμο στην Ευρώπη. Επεσήμανε, διαφωνώντας με τις ανησυχίες περί σύγκρουσης Ελλάδας-Τουρκίας, και τόνισε πώς πρέπει να αποφύγουμε μια τέτοια αυτοεκπληρούμενη προφητεία. Επεσήμανε ότι δεν βοηθάει ο δημόσιος διάλογος για ένα τέτοιο ενδεχόμενο σύγκρουσης. Πρόσθεσε επιπλέον την ανάγκη να εξαντληθούν τα περιθώρια διαλόγου ανάμεσα στις δύο πλευρές.
Ο πρώην πρέσβης στο ΝΑΤΟ, Ιωάννης- Αλέξιος Ζέπος ανέφερε ότι το ΝΑΤΟ είναι το μοναδικό τραπέζι όπου από το 1952 Ελλάδα και Τουρκία κάθονται μαζί. Ποτέ όμως δεν υπήρχε η δυνατότητα να λυθούν τα προβλήματα Ελλάδας – Τουρκίας αλλά μόνο να ξεπεραστούν δύσκολες κατα καιρούς περιπτώσεις. Συμπλήρωσε ότι δεν υπάρχει σήμερα η επικοινωνία που είχαμε παλαιότερα καθώς το ΝΑΤΟ σήμερα δεν αναμιγνύεται σε θέματα που αφορούν διαφορές .
Ο επίσης πρώην πρέσβης Δημήτρης Καραϊτίδης σχολίασε ότι η πάγια στάση του ΝΑΤΟ, “βρείτε τα” με τη Τουρκία, δεν λύνει το πρόβλημα αλλά το επιδεινώνει. Ανέφερε ότι δεν είναι άτοπη η συζήτηση ότι ο Ερντογάν ωθεί την κατάσταση σε ακραίο σημείο και τώρα κάνει ένα ακόμη βήμα προς τη ρήξη. Εκτίμησε ότι ο Τούρκος ηγέτης θα προχωρήσει σε επιθετική ενέργεια και ψάχνει τη κατάλληλη συγκυρία. «Υπάρχει σουλτανισμός στη στάση του Ερντογάν. Δεν πρέπει να δαιμονοποιούμε το ΝΑΤΟ αλλα και να μην το αγιοποιούμε», τόνισε.
Ο ομότιμος καθηγητής Στέλιος Περράκης υπογράμμισε πώς αν συμβεί το απευκταίο με την Τουρκία ο κατάλληλος χώρος να προσφύγει η Ελλάδα είναι το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ κι οχι το ΝΑΤΟ. Υπενθύμισε ότι το έπραξε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής το 1975 προτείνοντας να εμπλέξουμε στην έσχατη λύση και την ΕΕ. Επίσης ανέφερε πώς χρειάζεται ενεργότερη συμμετοχή και προβολή του Διεθνούς Δικαίου όπου το παραβιάζει η Τουρκία.
Ο ιστορικός Σωτήρης Ριζάς περιέγραψε περιληπτικά την ιστορική παρουσία των ΗΠΑ στη περιοχή και σήμερα υπό τις εξελίξεις του πολέμου στην Ουκρανία και τη ρωσική εισβολή παίρνει άλλες διαστάσεις καθώς είναι απόρροια της τουρκικής στάσης. Εκτίμησε πώς το ΝΑΤΟ δύσκολα θα παίξει ρόλο σε διένεξη Ελλάδας – Τουρκίας επειδή δεν μπορεί να προσδιοριστεί το ΝΑΤΟ χωρίς τις ΗΠΑ.
Στη παρέμβασή του ο βουλευτής της ΝΔ Δημητρης Καιρίδης είπε ότι είναι δικαιολογημένη η κριτική στο ΝΑΤΟ για τις ελληνοτουρκική ένταση και στις μέρες μας επικεντρώνεται στα όσα λέει ο Στόλτενμπεργκ. «Όμως χωρίς ΝΑΤΟ τα πράγματα θα ήταν χειρότερα. Στο πλαίσιο της πρόσφατης διεύρυνσης του ΝΑΤΟ η Κύπρος θα έπρεπε να δείξει ενδιαφέρον για προσέγγιση. Θα εξέθετε την Τουρκία που θα αντιδρούσε αρνητικά», σημείωσε.
Video: https://vimeo.com/756502104
